Agencja Badań Medycznych ogłosiła wyniki konkursu na realizację badań o charakterze aplikacyjnym w obszarze biomedycznym – wśród laureatów znalazło się dwoje badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego - Collegium Medicum: prof. Monika Brzychczy-Włoch oraz dr Marcin Piejko. Na realizację swoich projektów otrzymali w sumie blisko 14 milionów złotych.
„Po przeprowadzeniu oceny formalnej oraz merytorycznej, spośród 224 złożonych wniosków, rekomendację do objęcia wsparciem otrzymało 57 przedsięwzięć, na łączną kwotę 446 529 261,37 zł. Dofinansowanie otrzymały projekty, które zostały wysoko ocenione przez ekspertów merytorycznych” – czytamy w komunikacie na stronie internetowej Agencji Badań Medycznych.
Wśród wskazanych do finansowania są dwa projekty realizowane przez badaczy z UJ CM.
Prof. Monika Brzychczy-Włoch kieruje Zakładem Molekularnej Mikrobiologii Medycznej Katedry Mikrobiologii Wydziału Lekarskiego UJ CM. Wyróżniony projekt, zatytułowany „MicroAIvag - Innowacyjne wykorzystanie sztucznej inteligencji do diagnostyki zakażeń pochwy” dotyczy zastosowania algorytmów sztucznej inteligencji (ang, artificial intelligence, AI) do analizy obrazów mikroskopowych z wymazów z pochwy, co umożliwi szybką i precyzyjną diagnostykę mikrobiologiczną bezpośrednio w gabinecie ginekologicznym.
Klasyczna diagnostyka mikrobiologiczna, oparta na hodowli drobnoustrojów, wymaga długiego czasu oczekiwania na wynik i dostępu do specjalistycznego laboratorium. Dlatego w codziennej praktyce diagnostyka zakażeń często jest pomijana, a lekarze stosują empiryczną antybiotykoterapię, co wpływa na nawroty zakażenia i zwiększa lekooporność drobnoustrojów.
Celem projektu jest opracowanie innowacyjnego oprogramowania MicroAIvag do automatycznej diagnostyki zakażeń pochwy ze zdjęć preparatów mikroskopowych i uzyskanie spersonalizowanego wyniku wraz z interpretacją i zaleceniami dotyczącymi dalszego postępowania. Do tej pory nie zidentyfikowano komercyjnie dostępnych programów lub innych rozwiązań, które wykorzystują AI do identyfikacji mikroorganizmów w próbkach biologicznych.
Kwota finansowania projektu: 2 029 130, 08 zł
Dr Marcin Piejko związany jest z Kliniką Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Geriatrycznej III Katedry Chirurgii Ogólnej Wydziału Lekarskiego, a także pełni funkcję kierownika Biobanku UJ CM. Celem jego projektu „Immunoterapia adoptywna CAR-T w leczeniu przewodowego raka trzustki: przeprowadzenie fazy rozwojowej badanego produktu leczniczego terapii zaawansowanej” jest uzyskanie gotowości do podjęcia badania klinicznego ukierunkowanego na eliminację krążących komórek nowotworowych (ang. circulating tumor cells, CTCs) u pacjentów z przewodowym rakiem trzustki (ang. pancreatic ductal adenocarcinoma, PDAC).
U chorych na PDAC poddanych radykalnemu leczeniu chirurgicznemu obecność we krwi CTC wiąże się z podwyższonym ryzykiem wczesnej wznowy mimo niewielkich rozmiarów guza pierwotnego. Do tej pory nie były dostępne leki łączące w sobie 2 cechy potrzebne do eliminacji CTCs – specyficzności antygenowej i możliwość wywołania reakcji cytotoksycznej „tu i teraz”. Rozwijanym lekiem są limfocyty T zawierające chimeryczny receptor antygenowy rozpoznający antygen CEACAM6 (CAR-T anty-CEACAM6). Antygen CEACAM6 występuje u >92% pacjentów z PDAC.
Opracowanie terapii CAR-T przeciwko CTCs otwiera drogę do resekcji skojarzonej – chirurgicznej resekcji guza pierwotnego połączonej z biologiczną eliminacją komórek przerzutujących. Projekt łączy w sobie potencjał kilku grup badawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego, powstającego Jagiellońskiego Centrum Wsparcia Badań Klinicznych oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Kwota finansowania projektu: 11 677 984,38 zł
Pełna lista rankingowa z wynikami konkursu dla jednostek naukowych na realizację badań o charakterze aplikacyjnym w obszarze biomedycznym (2024/ABM/03/KPO) w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), Komponentu D Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia, Inwestycji D3.1.1 Kompleksowy rozwój badań w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu dostępna jest na stronie abm.gov.pl.
Przypomnijmy: w minionym roku prof. Monika Brzychczy-Włoch znalazła się w gronie laureatów Nagrody Ministra Nauki w kategorii znaczące osiągnięcia w zakresie działalności wdrożeniowej, a także została laureatką Proof of Concept FNP i otrzymała finansowanie na realizację projektu, którego celem jest innowacyjne wykorzystanie sztucznej inteligencji w szybkiej diagnostyce mikrobiologicznej sepsy.
W kwietniu 2024 r. projekt dr. Marcina Piejki został wyróżniony w konkursie organizowanym Polskie Towarzystwo Onkologiczne i otrzymał grant na realizację badań nad nowatorskimi metodami leczenia raka trzustki, a w drugiej połowie 2023 roku badacze pod jego kierunkiem opracowali nową metodę odbudowy tkanek miękkich powłok ciała w miejscach ich ubytku, która docelowo ma być alternatywa dla obecnie stosowanych metod opartych na przeszczepianiu tkanki tłuszczowej.