Pamięci prof. Antoniego Kępińskiego

Antoni Kępiński urodził się w 1918 roku w Dolinie koło Stanisławowa (dzisiejsza Ukraina). W 1936 roku ukończył Gimnazjum Nowodworskiego w Krakowie i rozpoczął studia medyczne na Akademii Medycznej w Krakowie, które przerwała wojna. Jako ochotnik uczestniczył w kampanii wrześniowej, a następnie został internowany na Węgrzech, skąd uciekł, przedostając się do Francji, a potem do Hiszpanii. Tam został zatrzymany przez władze hiszpańskie i na prawie trzy lata uwięziony w obozie koncentracyjnym Miranda de Ebro. Po uwolnieniu wyjechał do Anglii, gdzie przez krótki czas wchodził w skład Polskich Sił Zbrojnych. Ostatecznie w latach 1944-1945 skończył studia medyczne w Edynburgu i uzyskał dyplom (1946). W roku 1947 wrócił do kraju, gdzie rozpoczął pracę w Katedrze i Klinice Psychiatrii Akademii Medycznej w Krakowie. W 1949 roku uzyskał stopień doktora medycyny w zakresie psychiatrii, a w 1962 roku otrzymał habilitację. Od 1 października 1969 roku pełnił obowiązki kierownika Katedry i Kliniki Psychiatrycznej AM w Krakowie Na krótko przed śmiercią w 1972 roku został mianowany jej profesorem.

Prof. Kępiński uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich lekarzy psychiatrów. Swoją codzienną pracą pokazywał, jak można połączyć podejście medyczne z humanistycznym, jak w praktyce pogodzić naukową wiedzę i ludzkie rozumienie chorego. Ze względu na swoje zainteresowania problematyką oświęcimską, wraz z grupą pracowników kliniki podjął badania i leczenie byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Wspólnie z uczonymi ze swojego środowiska naukowego zainicjował też wydawanie „Przeglądu Lekarskiego – Oświęcim”. Tzw. zeszyty oświęcimskie ukazywały się w latach 1961-1991 i były dwukrotnie nominowane do Pokojowej Nagrody Nobla (1993,1994).

Kępińskiego uważa się za twórcę kierunku określanego jako psychiatria aksjologiczna, opartego na przekonaniu o istotnym związku zachodzącym pomiędzy systemem moralnym a ludzkimi zaburzeniami psychicznymi.

Zmagając się z ciężką chorobą, szpiczakiem plazmocytowym, napisał aż 9 monografii. To wtedy powstały klasyczne nie tylko w psychiatrii, ale i we współczesnej humanistyce książki: Psychopatologia nerwic, Rytm życia, Schizofrenia, Z psychopatologii życia seksualnego, Melancholia, Lek, Psychopatie.

Jego prace – książki i artykuły – nie utraciły na aktualności i nadal stanowią inspirację dla lekarzy.

Na rozpoczęcie krakowskiego spotkania poświęconego dziełu prof. Antoniego Kępińskiego prof. Dominika Dudek, kierująca Katedrą Psychiatrii UJ CM, odczytała specjalny list okolicznościowy, który do organizatorów i uczestników wystosował rektora UJ prof. Jacek Popiel.

W czasie sympozjum odbyło się dziewięć interdyscyplinarnych wykładów, które wygłosili: prof. Ryszard W. Gryglewski, prof. Artur Jurczyszyn, prof. Piotr de Bończa Bukowski, ks. prof. Józef Stala, dr Jerzy Zadęcki, ks. dr Jacek Pruska, dr Wojciech Rachel, dr Małgorzata Jantos oraz red. Anna Mateja.

Wydarzeniu towarzyszyła wystawa dzieł wybitnego, nieżyjącego już polskiego plakacisty prof. Mieczysława Górowskiego, które powstały pod wpływem myśli Antoniego Kępińskiego.

Udział w sympozjum naukowym wzięli m.in. dyrektor Szpitala Uniwersyteckiego mgr Marcin Jędrychowski, prof. Stanisław Kwiatkowski, prof. Andrzej Cechnicki, dr hab. Maciej Pilecki, prof. Piotr Laidler, prof. Zdzisław Gajda, prof. Rudolf Klimek.

Patronat honorowy nad wydarzeniem objął prorektor UJ ds. Collegium Medicum prof. Tomasz Grodzicki.

Powrót