Ułatwienia dostępu

Uroczysta inauguracja 662. roku akademickiego

Niewiele jest w akademickim kalendarzu wydarzeń, które swoją wyjątkowością równać się mogą z dniem inauguracji roku akademickiego. Jest to bowiem prawdziwe święto całej uniwersyteckiej wspólnoty, nastrajające ją do celebracji wartości dla niej fundamentalnych: jedności, solidarności i wolności – tymi słowy rektor UJ prof. Piotr Jedynak zwrócił się do członków społeczności akademickiej zebranych w Auditorium Maximum, by świętować rozpoczęcie kolejnego roku działalności uczelni.

Rankiem 1 października w kolegiacie św. Anny odprawiona została msza, po której odziani w tradycyjne togi profesorowie uformowali orszak w sąsiadującym Collegium Maius. Pochód, wpisany niedawno na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, przeszedł ulicami Krakowa do Auditorium Maximum, gdzie zgromadzili się już przedstawiciele instytucji publicznych i korpusu dyplomatycznego, osobistości ze świata kultury i nauki, a przede wszystkim czekający na immatrykulację studenci pierwszego roku, reprezentujący 16 wydziałów Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wystąpienie rektora UJ prof. Piotra Jedynaka rozpoczęło się od zarysowania wyzwań, z jakimi w nadchodzącym roku będzie mierzyć się krakowska wszechnica. Wskazał między innymi na budzącą kontrowersje naprawę modelu ewaluacji jakości działalności naukowej za lata 2022-2025, konieczność wypracowania odpowiedzi na zmiany demograficzne, potrzebę pilnej adaptacji do kluczowych dla środowiska akademickiego inicjatyw podejmowanych przez wiele rządowych resortów, jak również i kwestię finansowania szkolnictwa wyższego w obliczu konieczności zwiększenia państwowego budżetu na obronność. Rektor podkreślił jednak, że uczelnia znajduje się w dobrej kondycji materialnej.

– W wystąpieniu inaugurującym miniony rok akademicki oświadczyłem, że w okresie mojej kadencji będę dokładał wszelkich starań, aby Uniwersytet Jagielloński podążał stale ku doskonałości – w sferze nauki, badań i dydaktyki, ale także w każdym z innych newralgicznych obszarów, które decydują o jego wizerunku i konkurencyjności. Deklarację tę podtrzymuję również dzisiaj, mając pełne przekonanie, że uzyskała pokrycie w naszych osiągnięciach – mówił prof. Piotr Jedynak, przechodząc do podsumowania dokonań, jakimi mógł poszczycić się UJ w ubiegłym roku akademickim.

Wśród najważniejszych z nich należy wymienić z pewnością stale zwiększającą się ilość środków pozyskiwanych od instytucji takich jak Narodowe Centrum Nauki czy Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, jak również rosnącą liczbę grantów ERC zdobywanych przez naukowców z UJ. Uczelnia systematycznie zacieśnia także współpracę zarówno ze swoim najbliższym otoczeniem badawczym, przemysłowym i biznesowym, jak i z ośrodkami zagranicznymi w ramach międzynarodowych konsorcjów i sieci współpracy. Co więcej, Uniwersytet aktywnie zaangażował się w uczestnictwo w Forum Ekonomicznym w Karpaczu oraz nadchodzącym Kongresie „Open Eyes Economy Summit”.

Jak zaznaczył rektor, rozwój Uniwersytetu Jagiellońskiego znajduje odzwierciedlenie w jego obecności w rankingach o zasięgu globalnym. Jako przykłady wskazał najnowsze zestawienie Best Global Universities opublikowane przez serwis U.S. News & World Report, w którym UJ okazał się najlepszą z 44 uwzględnionych w nim polskich uczelni, a także ranking World’s Top 2% Scientists, obejmujący najczęściej cytowanych naukowców z całego świata, w którym znalazło się 133 badaczy z krakowskiej wszechnicy.

W wystąpieniu znalazło się również miejsce na omówienie działań związanych z rozwojem uniwersyteckiej infrastruktury. Na terenie Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego w niedalekiej przyszłości stanie pierwszy z dwóch planowanych domów studenckich, zaś znajdujące się tam Centrum Sportowo-Rekreacyjne powiększy się o nowoczesną halę sportową. Wkrótce zostanie też otwarty nowy obiekt Kampusu Medycznego w Prokocimiu, który stanowić będzie istotne wsparcie dla jednostek UJ CM w tej części Krakowa.

– Na Uniwersytecie Jagiellońskim tradycja splata się i przenika z nowoczesnością. To znakomite, wielowiekowe dziedzictwo, w którym zakorzeniona jest nasza tożsamość, stanowi dla nas bez wątpienia źródło siły. Aby jednak owo źródło nie wyschło – a pamięć, której jesteśmy strażnikami, mogła pozostać pamięcią inspirującą i żywą – tradycje, które pielęgnujemy, musimy stale odnawiać. Przeszłości – nawet tak świetnej, jak nasza – nie wystarczy jedynie kontemplować, opowiadając o niej z samozachwytem. Trzeba się w nią jeszcze twórczo i umiejętnie wpisać, na przykład poprzez śmiałe przedsięwzięcia naukowe i dydaktyczne. Do tego wszystkich państwa z całego serca dzisiaj zachęcam – zakończył swoją wypowiedź prof. Piotr Jedynak, otwierając zarazem 662. rok akademicki na najstarszej polskiej uczelni.

Następnie wystąpił prorektor UJ ds. nauki prof. Wojciech Macyk, przedstawiając najważniejsze osiągnięcia oraz aktywność badawczą naukowców z Uniwersytetu. – Przed nami kolejny rok pracy, realizacji ambitnych projektów oraz wyzwań związanych z nadchodzącą ewaluacją. Wierzę, że nadchodzące miesiące dostarczą wiele pozytywnych doświadczeń – zarówno indywidualnych sukcesów, jak i wspólnych osiągnięć całej naszej społeczności akademickiej. Każdy z państwa – pracowników, doktorantów, studentów – wnosi nieoceniony wkład w rozwój nauki, dydaktyki i życia akademickiego, budując tym samym wartość i prestiż Uniwersytetu. Życzę wszystkim państwu, aby ten rok był czasem inspirujących odkryć, twórczej energii i nowych doświadczeń. Niech towarzyszy nam satysfakcja z realizowanych zadań i odwaga w podejmowaniu wyzwań – zwrócił się do zebranych prorektor na zakończenie swojego wystąpienia, w trakcie którego miało miejsce wręczenie Nagród Rektora „Laur Jagielloński”.

Wyróżnienie to przyznawane jest uczonym z UJ co roku za wybitne osiągnięcia naukowe z okresu ostatnich pięciu lat.

W tym roku "Laur Jagielloński" w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu przyznano prof. Agnieszce Słowik z Wydziału Lekarskiego UJ CM za badania nad czynnikami ryzyka i patofizjologii wybranych chorób układu nerwowego, badania znaczenia markerów genetycznych dla rozwoju tych chorób oraz badania czynników determinujących rokowanie z uwzględnieniem wpływu przewlekle stosowanych terapii.

Nagroda z dziedziny nauk ścisłych i przyrodniczych oraz nauk inżynieryjno-technicznych trafiła natomiast w ręce prof. Karola Życzkowskiego z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ za cykl prac opisujących rezultaty badań istotnych dla podstaw mechaniki kwantowej obejmujących znalezienie schematów optymalnych pomiarów kwantowych i nowych kodów kwantowej korekcji błędów, a także dla różnych działów matematyki, takich jak teoria operatorów i kombinatoryka.

Głos zabrał także prorektor ds. dydaktyki prof. Paweł Laidler, który omówił kwestie związane z procesem nauczania na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie przeprowadził immatrykulację studentów. – Szanowni państwo, cieszymy się, że podjęliście decyzję o kształceniu i prowadzeniu badań w najstarszej polskiej uczelni. To dla nas zaszczyt, ale i zobowiązanie do udowodnienia, że świat, który współtworzymy w duchu akademickich wartości prawdy, dobra i piękna nie istnieje jedynie w retoryce czy w historycznych dokumentach, ale jest realnym wymiarem funkcjonowania Uniwersytetu, w którym czekają na was pełni pasji nauczyciele akademiccy, zaangażowani pracownicy administracji oraz studenci i doktoranci, wśród których znajdziecie przyjaciół na całe życie, czego Wam z całego serca życzę. Natomiast wszystkim studentom i doktorantom oraz osobom uczestniczącym w procesie kształcenia w Uniwersytecie Jagiellońskim życzę determinacji w dążeniu do realizacji własnych celów i integracji wokół wspólnych dążeń, dzięki którym tworzymy wyjątkową i niepowtarzalną wspólnotę akademicką: szanującą różnorodność i indywidualizm, ale zjednoczoną wokół maksymy Plus ratio quam vis – mówił prof. Paweł Laidler.

Wśród przemawiających znalazł się także przewodniczący Samorządu Studentów UJ Michał Oronowicz. – Drogie osoby studiujące – szczególnie zwracam się do tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją drogę na UJ – z ogromną radością witam Was w tej wspólnocie. Nie bójcie się angażować – w koła naukowe, w samorząd czy w projekty. To właśnie dzięki waszej wyjątkowej perspektywie i nowemu spojrzeniu na świat nasz Uniwersytet może się rozwijać i odpowiadać na wyzwania, które stawia przed nami przyszłość. Nowy rok akademicki rozpoczynamy z dumą i poczuciem odpowiedzialności. Przed nami wiele trudnych kolokwiów, egzaminów i wyzwań codziennej pracy. Razem możemy sprawić, że Uniwersytet Jagielloński będzie nie tylko miejscem nauki, lecz także czymś w charakterze drugiego domu – miejscem, w którym każdy z nas będzie mógł odnaleźć siebie.

Zwieńczeniem uroczystości był tradycyjny wykład inauguracyjny, w tym roku zatytułowany „Proch, papier i atrament: edynburskie Archiwum Alexandra Walkera”, który wygłosił zdobywca tegorocznego grantu ERC prof. Cezary Galewicz z Wydziału Filozoficznego UJ.

Relację z uroczystości w Auditorium Maximum można obejrzeć na kanale You Tube.

Uroczysta inauguracja 662. roku akademickiego
Fot. Anna Wojnar/Kamil Sikora