Ułatwienia dostępu

Nie żyje prof. Zbigniew Chłap, specjalista w dziedzinie patomorfologii i patofizjologii, lekarz i społecznik

15 maja zmarł prof. Zbigniew Chłap przez kilkadziesiąt lat związany z Akademią Medyczną w Krakowie i Uniwersytetem Jagiellońskim – Collegium Medicum. Wieloletni kierownik Katedry Patofizjologii i dziekan Wydziału Lekarskiego (1991-93). Wychowawca wielu pokoleń lekarzy. Współzałożyciel i przewodniczący Stowarzyszenia Lekarze Nadziei niosącego pomoc pacjentom na całym świecie.

Prof. Zbigniew Chłap urodził się 8 kwietnia 1928 roku w Dąbrowie Górniczej. W czasie II wojny światowej działał w Szarych Szeregach AK w Częstochowie (podchorąży, ps. Robur).

Po wojnie, w roku 1947, rozpoczął studia na Akademii Medycznej w Krakowie. W roku 1959 zdobył stopień doktora, a cztery lata później doktora habilitowanego. W czerwcu 1977 roku otrzymał tytuł profesora nauk medycznych.

Całe swoje życie poświęcił karierze naukowej oraz działalności na rzecz społeczeństwa.

Związany zawodowo z macierzystą uczelnią, pełnił na niej liczne funkcje: kierował m.in. Pracownią Biologii Nowotworów w Zakładzie Anatomii Patologicznej, Pracownią Cytologicznej w Zakładzie Anatomii Patologicznej, Zakładem Patofizjologii Instytutu Patologii AM czy Katedrą Patofizjologii. W latach 1991-93 był dziekanem Wydziału Lekarskiego.

W latach 1966-1978 pełnił funkcję specjalisty wojewódzkiego ds. patomorfologii województw krakowskiego i nowosądeckiego, był także m.in. członkiem Zespołu Krajowego Patomorfologii i Komitetu Patomorfologii PAN w Krakowie.

Jego działalność naukowa nie ograniczała się tylko do Polski. Wykładał także w Tunezji czy Maroku, a w latach 1970-73 kierował Katedrą Patologii Klinicznej Uniwersytetu w Oranie (Algieria).

W sierpniu 1980 roku zaangażował się w tworzenie „Solidarności” na Akademii Medycznej, kontynuował tę działalność w podziemnych strukturach po wprowadzeniu stanu wojennego. Współpracował z Arcybiskupim Komitetem Pomocy Internowanym i Więzionym w Krakowie, pozyskując i dystrybuując leki z zagranicy, które trafiały do społecznej Apteki Darów. Był uczestnikiem obrad okrągłego stołu, w podzespole ds. zdrowia, i autorem wniosku o powołanie izb lekarskich w Polsce w roku 1989.

Angażował się w działalność społeczną, której celem była pomoc pacjentom na całym świecie Był inicjatorem, organizatorem i przewodniczącym polskiej filii Stowarzyszenia Lekarze Świata (1984), a od 1995 roku przewodniczącym Stowarzyszenia Lekarze Nadziei. Organizował misję do walczącej o niepodległość Czeczenii; osobiście brał udział w misjach charytatywno-humanitarnych: na Litwie (1989), w Rumunii (1989), na Białorusi (1990), w Kamerunie (2000) i Mołdawii (2005). Do 90. roku życia pracował społecznie w krakowskiej przychodni dla bezdomnych.

W jednym z wywiadów mówił: Nasze przychodnie dla ludzi bezdomnych udzielają konsultacji, wydają leki, skierowania na badania specjalistyczne, przeprowadzają drobne zabiegi chirurgiczno-pielęgniarskie, starają się pomóc pacjentom w powrocie do życia w społeczeństwie. Apteki Darów wydają bezpłatnie leki, zwłaszcza dla ludzi żyjących na skraju ubóstwa, przygotowują zestawy leków dla domów pomocy społecznej oraz na misje zagraniczne. Większość pacjentów naszych przychodni nie ma uprawnień do świadczeń medycznych. To bezdomni, byli więźniowie, a także grupa migrantów. Pomoc medyczna bezdomnym, ludziom wyobcowanym ze społeczeństwa jest naszym statutowym celem.

Autor i współautor blisko 200 oryginalnych publikacji z zakresu patomorfologii klinicznej i eksperymentalnej. Był współredaktorem „Biuletynu Niezależnego Służby Zdrowia RKS Małopolska”, pisma „Acta Medica Cracoviensia Tempore Status Belli” oraz „Zeszytów Niezależnej Myśli Lekarskiej”.

Prof. Zbigniew Chłap został odznaczony m.in. Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Chevalier de l’Ordre des Palmes Academiques, medalem „Pro Publico Bono”, złotym Medalem Alberta Schweizera. Wyróżniony także Nagrodą TOTUS i Honorową Nagrodą Zaufania „Złoty OTIS”. W roku 2018 otrzymał medal Plus ratio quam vis, a w 2024 Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski.

Pogrzeb prof. Chłapa odbędzie się 26 maja, o godz. 12 na Cmentarzu Salwatorskim.

Prof. Zbigniew Chłap
Fot. Jerzy Sawicz