Naukowiec UJ CM laureatem nagrody Prezesa Rady Ministrów za całokształ działalności

Nagrody Prezesa Rady Ministrów zostały ustanowione z inicjatywy Polskiej Akademii Nauk w 1994 roku. Wręczane są za wyróżniającą się rozprawę doktorską, wysoko ocenione osiągnięcia naukowe będące podstawą nadania stopnia doktora habilitowanego oraz za osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, w tym twórczości artystycznej lub działalności wdrożeniowej.

Prof. Tomasz Brzozowski jest absolwentem Wydziału Lekarskiego Uniwersytet Jagiellońskiego - Collegium Medicum. W 1984 roku zdobył stopień doktora, habilitację uzyskał dziesięć lat później. Tytuł profesora nauk medycznych nadano mu w 1998 roku. Od 1979 roku pracuje w Katedrze Fizjologii UJ CM, pełniąc funkcję jej kierownika od 2009 roku.

Prof. Brzozowski należy do wybitnych polskich fizjologów o wysokiej międzynarodowej pozycji, zaliczanym do najczęściej cytowanych polskich naukowców. Od lat zajmuje czołowe miejsca na liście TOP 2% – najlepszych naukowców, których publikacje są najczęściej cytowane przez innych autorów. O prestiżu naukowym prof. Brzozowskiego świadczą jego dane naukometryczne wyliczone na podstawie ISI Web of Science, w tym sumaryczny Impact Factor: 895,7; suma pkt. ministerstwa: 7 3572; liczba cytowań: 13 402 i współczynnik Hirscha: 59.

Autor ponad 400 publikacji, w większości w czasopismach o międzynarodowej renomie, takich jak „American Journal Physiology”, „Journal Clinical Investigation”, „Gastroenterology, Digestion”, „Journal Physiology and Pharmacology”, „Alimentary Pharmacology and Therapeutics”, „Journal Physiology” (London), „European Journal Pharmacology”, „Regulatory Peptides”, „Journal of Pineal Research”, „Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”, „Digestive Diseases and Sciences”, „Antioxidants”, „Microorganisms”. Porusza w nich tematy dotyczące fizjologii doświadczalnej przewodu pokarmowego, a w szczególności badań nad patomechanizmem choroby wrzodowej, nieswoistych zapaleń jelitowych oraz zapalenia przełyku, przy zastosowaniu różnych doświadczalnych modeli zwierzęcych in vivo oraz metod na komórkach izolowanych w warunkach in vitro.

Jego pionierskie badania przyczyniły się do opracowania zwierzęcego modelu żołądkowej infekcji bakterią Helicobacter pylori i poznania oraz pogłębienia wiedzy na temat mechanizmu działania w przewodzie pokarmowym niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), w tym głównie aspiryny.

Wraz z zespołem Katedry Fizjologii UJ CM odkrył, że nowa postać aspiryny i innych NLPZ np. naproksenu, zdolna uwalniać fizjologiczny mediator, tlenek azotu (NO) lub siarkowodór (H2S), a także ostatnio tlenek węgla (CO), odznacza się znacznie mniejszą gastrotoksycznością w przewodzie pokarmowym przy zachowanych właściwościach przeciwzapalnych podobnych do macierzystych leków NLPZ.

W swoich badaniach, do których angażuje członków zespołu kierowanej przez siebie katedry, wykazał również m.in. korzystne działanie czynników wzrostowych, prostaglandyn, NO, nowych hormonów apetytu, takich jak grelina, oreksyna czy nesfatyna-1 oraz neuropeptydów uwalnianych z zakończeń nerwów czuciowych, w mechanizmach gastroprotekcji i w procesie gojenia się indukowanych doświadczalnie wrzodów trawiennych przewodu pokarmowego oraz w fizjologicznych mechanizmach integracyjnych błony śluzowej żołądka i jelit, w tym w procesie adaptacji błony śluzowej żołądka do wspomnianej aspiryny i innych NLPZ.

Prof. Tomasz Brzozowski jest członkiem rzeczywistym PAN, członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) i redaktorem naczelnym (od roku 2009) czasopisma o zasięgu międzynarodowym „Journal of Physiology and Pharmacology”, periodyku Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego (PTF). Był lub nadal jest członkiem rad redakcyjnych czasopism międzynarodowych, w tym, m.in. World Journal of Gastroenterology, Digestion, Digestive Disease and Sciences, Mediators of Inflammation, Medical Science Monitor, The Scientific World Journal, Ulcers, Gastrointestinal Disorders, International Journal of Molecular Sciences, Frontiers in Pharmacology.

Angażuje się w prace wielu krajowych i międzynarodowych towarzystw naukowych, w tym – oprócz Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego – również Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego (PTG), Amerykańskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego (AGA) i Zarządu Międzynarodowej Sekcji Farmakologii Przewodu Pokarmowego (IUPHAR).

W roku 2004 otrzymał Nagrodę PAU im. T. Browicza, rok później – Złoty Krzyż Zasługi. W 2009 roku został mu nadany tytuł honorowego profesora nauk medycznych Uniwersytetu Irvine, w Kalifornii. W 2010 roku, decyzją Zarządu Głównego PTF, został nagrodzony Medalem Pionierów Fizjologicznej Szkoły Krakowsko-Lwowskiej. W roku 2014 otrzymał Laur Jagielloński, W 2018 r. został wyróżniony przez Międzynarodową Sekcję Przewodu Pokarmowego IUPHAR Nagrodą Andre Roberta za wybitne osiągnięcia w fizjologii i farmakologii przewodu pokarmowego.

W latach 2014-2020 (dwie kadencje) pełnił funkcję Prezesa Zarządu Głównego PTF dwukrotnie był sekretarza PTF. Prof. Brzozowski pełnił lub pełni funkcje w strukturach uczelnianych: był prodziekanem Wydziału Lekarskiego UJ CM do spraw nauki i kontaktów międzynarodowych w dwóch kolejnych kadencjach, jest członkiem stałych komisji uniwersyteckich i bierze udział w pracach naukowo-doradczych zespołów eksperckich Narodowego Centrum Nauki. Autor podręczników studenckich do nauki fizjologii, należy do uczelnianego klubu Laudatio Docenti.

Fot. Jerzy Sawicz

Powrót