Karolina Brzegowy z Wydziału Lekarskiego UJ CM znalazła się w gronie laureatek 22. edycji programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki. W swojej pracy naukowej skupia się na badaniu skrzeplin udarowych, a głównym celem realizowanego przez nią projektu jest jest zbadanie związku między składem histologicznym skrzepliny udarowej a skutecznością leczenia udaru metodami wewnątrznaczyniowymi.
– Kobiety wnoszą ogromny wkład w rozwój nauki, jednak ich reprezentacja w tym obszarze to wciąż tylko 30% – mówi prof. Ewa Łojkowska, przewodnicząca jury programu. – Stypendystki wytrwale rozwijają się, uzyskując kolejne stopnie i tytuły naukowe. Zajmują prestiżowe stanowiska na uczelniach wyższych i w międzynarodowych instytucjach. Niejednokrotnie mogą również pochwalić się kierowaniem ważnymi naukowo programami krajowymi i międzynarodowymi.
– Laureatki zawdzięczają swój sukces talentowi, wytrwałości i pasji naukowej. W dzisiejszych czasach rozwój nauki i jej zastosowań ma niezwykłe znaczenie. Programy takie jak ten powinny promować interdyscyplinarność badawczą i powinny angażować środowiska poza akademickie. Zrozumiały i czytelny sposób mówienia o nauce jest potrzebny, aby nastąpiła wiara w badania będąca kluczowym czynnikiem rozwoju. Wielkie znaczenie dla prowadzonych badań ma wzmocnienie pozycji kobiet w procesie badawczym – podkreśla prof. dr hab. Michał Kleiber, przewodniczący Polskiego Komitetu ds. UNESCO.
Karolina Brzegowy od II roku studiów medycznych związana jest z Katedrą Anatomii UJ CM, gdzie prowadzi działalność naukową.Jej praca skupia się na tematyce unaczynienia ośrodkowego ukł adu nerwowego. W trakcie studiów prowadziła badania dotyczące anatomii układu żylnego mózgu oraz wpływu zmienności anatomicznych tętnic mózgowych na krążenie oboczne w udarze mózgu.
Od 2022 r. jest kierownikiem grantu PRELUDIUM 20, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki, w ramach którego bada skrzepliny udarowe. Efektem jej dotychczasowej działalności badawczej jest sześć publikacji w renomowanych czasopismach naukowych, z czego w czterech jest wiodącym autorem. Wyniki badań prezentowała podczas wystąpień na 13 krajowych i zagranicznych kongresach naukowych, w tym Radiological Society of North America (RSNA) Annual Meeting.
Za swoje wyniki i osiągnięcia naukowe otrzymała m.in. nagrodę przyznawaną przez Polską Akademię Nauk – Laur Medyczny im. dr Wacława Mayzla, stypendium Ministra Edukacji i Nauki i stypendium rektora UJ dla najlepszych studentów. Dwukrotnie była laureatką programu „Najlepsi z Najlepszych! 4.0.” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jest także zdobywczynią pierwszego miejsca w ogólnopolskim konkursie wiedzy anatomicznej Scapula Aurea. Od dwóch lat jest członkinią Cardiovascular and Interventional Radiological Society of Europe (CIRSE). W czasie studiów odbyła staż z zakresu radiologii interwencyjnej w uniwersyteckim szpitalu w Atenach.
Udar mózgu jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów oraz trzecią najczęstszą przyczyną niepełnosprawności na świecie. Ostry udar niedokrwienny, jeden z dwóch głównych podtypów udaru, jest spowodowany niedokrwieniem mózgu w wyniku zablokowania tętnicy mózgowej przez skrzeplinę – wyjaśni Brzegowy, która w swoim projekcie naukowym bada skrzepliny udarowe pozyskane podczas mechanicznej trombektomii.
Głównym celem projektu jest zbadanie związku między składem histologicznym skrzepliny udarowej a skutecznością leczenia udaru metodami wewnątrznaczyniowymi. Ponadto, naukowczyni bada związek między histologią skrzepliny a obrazem skrzepliny ocenionym na podstawie badań radiologicznych i oszacować skuteczność przewidywania składu skrzepliny na podstawie obrazowania diagnostycznego wykonywanego jeszcze przed leczeniem wewnątrznaczyniowym.
Wraz zespołem badawczym zajmuje się zbieraniem danych i wykonywaniem badań obrazowych i histologicznych skrzeplin, wykorzystując takie metody, jak tomografia komputerowa izolowanej skrzepliny i mikrotomografia komputerowa (mikro-CT). Celem badań jest sklasyfikowanie skrzeplin według ich głównego składnika (m.in. bogate w erytrocyty, bogate w fibrynę) i porównanie różnic w ich obrazie w badaniach radiologicznych. Analiza danych klinicznych pacjentów związanych z trombektomią mechaniczną pozwoli na ocenę wpływu składu skrzepliny na leczenie udaru.
„Obecnie skład histologiczny skrzeplin nie jest brany pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia. Przypuszczam jednak, że znajomość składu skrzeplin przed leczeniem wpłynie na wybór najlepszej strategii terapeutycznej, a kompleksowa ocena skrzeplin, zarówno histologicznie, jak i radiologicznie, poszerzy wiedzę na temat udaru, co może w przyszłości przyczynić się do poprawy opieki nad pacjentami” – dodaje laureatka.
Stypendia przyznane badaczkom wręczono w Centrum Nauki Kopernik podczas uroczystej gali, zorganizowanej w ramach konferencji naukowej z okazji 200. rocznicy urodzin L. Pasteura. Jury złożone z 18 wybitnych przedstawicieli polskiej nauki wyróżniło nowatorskie badania w dziedzinie nauk o życiu i środowisku. Spośród najlepszych aplikacji wybrano 6 obiecujących projektów badawczych, przyznając ich autorkom 3 stypendia habilitacyjne po 35 000 zł, 2 stypendia doktoranckie po 30 000 zł i stypendium magistranckie w wysokości 20 000 zł.
– Stypendium L’Oreal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki to ogromne wyróżnienie, liczące się w środowisku naukowym. Wspieranie laureatek i ich dalszej kariery naukowej stanie się celem Polskiej Akademii Nauk. Akademia będzie angażowała laureatki w życie Akademii, aby wesprzeć i odświeżyć jej struktury. Nauka jest przestrzenią wolności, dzięki której można dochodzić do granic poznania i cały czas je poszerzać. Laureatki powinny być wspierane w tym, aby wierzyły, że liczy się możliwość uprawiania nauki na naprawdę wysokim poziomie – mówi prof. Bożena Kamińska-Kaczmarek, zastępczyni przewodniczącego rady kuratorów wydziału II Polskiej Akademii Nauk.
Partnerami programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki są Polski Komitet ds. UNESCO, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Polska Akademia Nauk i UNGC Network Poland. Dotychczas w Polsce wyróżniono 117 badaczek.