Medal im. Magdaleny Bendzisławskiej dla dr Elżbiety Róg-Grochowskiej

Gości zebranych w jednej z najpiękniejszych komór wielickiej kopalni powitała dyrektorka uzdrowiska Kopalnia Soli "Wieliczka" Katarzyna Rys. W imieniu prorektora UJ ds. CM prof. Tomasza Grodzickiego głos zabrał pełnomocnik prorektora UJ CM ds. klinicznych prof. Stanisław Kwiatkowski. Następnie uczestnicy wysłuchali referatu zastępcy dyrektora ds. medycznych uzdrowiska dr. Marka Koprowskiego zatytułowanego "Rehabilitacja pacjentów po COVID-19 w Uzdrowisku Kopalnia Soli "Wieliczka". Magdalenę Bendzisławską, w krótkim wystąpieniu wspomniał prof. Zdzisław Gajda.

Laudację wygłosił wychowanek dr Róg-Grochowskiej –prof. Wojciech Górecki.

Dr Elżbieta Róg-Grochowska jest absolwentką Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie, specjalistą chirurgii dziecięcej. Jej droga zawodowa rozpoczęła się w 1965 roku, w zespole II Kliniki Chirurgii Akademii Medycznej w Krakowie (tzw. czerwona chirurgia) kierowanej przez prof. Jana Oszackiego. Wraz z grupą najmłodszych adeptów chirurgii zajmowali się leczeniem głównie dzieci, a w niedługim czasie stali się częścią zespołu nowo otwartego Instytutu Pediatrii w Prokocimiu. Jego kierownikiem został dr Jan Grochowski, późniejszy profesor, twórca krakowskiej chirurgii dziecięcej, kierownik Kliniki Chirurgii Dziecięcej i Katedry Chirurgii Pediatrycznej, jeden z czołowych luminarzy polskiej chirurgii dziecięcej, wieloletni dyrektor i współtwórca rozwoju Instytutu Pediatrii.

Wraz z dwiema innymi członkiniami zespołu – Eugenią Zdebską i Wiesławą Żurek – w szczególny sposób zajmowały się problemami zdrowotnymi noworodków, wadami wrodzonymi, głównie przewodu pokarmowego. Dr Róg-Grochowska uczestniczyła w najtrudniejszych operacjach, takich jak rozdzielenie bliźniąt syjamskich czy rekonstrukcje wielonarządowe w przetrwałym steku. W 1973 roku obroniła pracę doktorską zatytułowaną „Wchłanianie cukrów prostych u niemowląt operowanych z powodu wad wrodzonych przewodu pokarmowego”.

Przez 47 lat była czynnym chirurgiem dziecięcym. Przeszła wszystkie szczeble kariery zawodowej: od młodszego asystenta do adiunkta i zastępcy kierownika kliniki. Po uzyskaniu uprawnień emerytalnych nadal służyła radą i doświadczeniem młodszym koleżankom i kolegom. Jej emocjonalny, pełen zaangażowania stosunek do pacjenta stał się wzorem do naśladowania dla kolejnego pokolenia chirurgów dziecięcych.

Była czynną członkinią Polskiego Towarzystwa Chirurgów Dziecięcych, wielokrotnie prezentując dorobek i doświadczenie kliniki na zjazdach krajowych i zagranicznych, oraz współorganizując te, które miały miejsce w Krakowie.

Autorka i współautorka kilkunastu rozdziałów podręczników z chirurgii dziecięcej, w latach 1982-1994 pełniła funkcję specjalistki wojewódzkiej w chirurgii dziecięcej dla województwa przemyskiego

Dr Róg-Grochowska dołączyła do grona kobiet chirurgów uhonorowanych medalem im. Magdaleny Bendzisławskiej, w poprzednich edycjach wyróżnienie to otrzymały: prof. Jadwiga Stypułkowska, prof. Małgorzata Zaleska, dr Marii Panaś oraz prof. Grażyna Wyszyńska-Pawelec. Po raz pierwszy jednak medal trafił do rąk kobiety niebędącej stomatologiem. Decyzja o jego przyznaniu została podjęta dużo wcześniej, jednak ze względu na obostrzenia związane z pandemią COVID-19 uroczystość planowana na 21 marca 2020 roku czekała na dogodniejszy czas.

Medal dr Róg-Grochowskiej wręczyli członkowie kapituły Medalu Magdaleny Bendzisławskiej profesorowie Zdzisław Gajda Prezes Stowarzyszenia Absolwentów Wydziałów Medycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Stanisław Kwiatkowski Sekretarz Naukowy SA WM UJ oraz Joanna Zarzecka Dyrektor Instytutu Stomatologii Wydziału Lekarskiego UJ CM.

Magdalena Bendzisławska to pierwsza w polskiej historii kobieta, której czynne oddanie się chirurgii zostało potwierdzone królewskim dyplomem. Przywilej ten uzyskała 6 października 1697 roku od Augusta II Mocnego w dniu jego koronacji. Na mocy tego dokumentu stała się „chirurgiem żupnym” w Wieliczce. Prawo wykonywania zabiegów cyruliczych przysługiwało jej po zmarłym mężu – Walentym Bendzisławskim, a doskonałość ich wykonywania dowiodła przed komisją wizytującą wielickie żupy solne. Poświęcony jej pamięci medal jest hołdem dla wszystkich kobiet, które sprawdziły się w chirurgii, przez długie lata zastrzeżonej jedynie dla mężczyzn.