Obecnie, gdy obserwujemy po kilkaset zgonów dziennie, wiele osób w Polsce nie stosuje się nawet do podstawowych zaleceń MDDW – maseczki, dystans, dezynfekcja, wietrzenie. Prawie połowa z uprawnionych osób nie korzysta też ze szczepionek, mimo że są one skuteczne i powszechnie dostępne. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest zbyt małe zaangażowanie państwa w walkę z pandemią i sprzeczne komunikaty wysyłane przez przedstawicieli władz, np. w sprawie szczepień – czytamy w najnowszym stanowisku naukowców PAN.
Członkowie Zespołu ds. COVID-19 przy Prezesie PAN zadają pytanie: Czy pozostawienie Polaków samych sobie w obliczu pandemii było jedyną opcją?
Na początku 2020 r. Polacy z powagą podchodzili do kwestii związanych z pandemią, dając rządzącym duży kredyt zaufania. Niestety, brak odpowiedniej reakcji ze strony władzy, w tym wdrożenia polityki restrykcji wobec osób niezaszczepionych, spowodował, że czas na podjęcie odpowiednich działań został stracony.
Tymczasem rządy innych krajów podejmują skuteczne działania wpływające na ograniczenie negatywnych skutków pandemii. Doskonałym przykładem jest Tajwan: z małą liczbą zakażeń, zgonów i bez strat w gospodarce. I o ile – ze względu na wyspiarskie położenie kraju – nie da się implementować wszystkich stosowanych tam rozwiązań, z pewnością można skopiować samo podejścia do walki z pandemią, czyli – jak wskazują naukowcy – jasna strategia, profesjonalizm instytucji, dobra komunikacja. Tego w Polsce zabrakło.
Do sukcesu Tajwanu przyczyniło się przygotowanie instytucjonalne. Dzięki skoordynowanym działaniom wysoce profesjonalnych instytucji możliwe było szybkie opracowanie i wdrożenie nie tylko ogólnej strategii, ale też 124 szczegółowych działań zapobiegawczych, takich jak między innymi kontrola granic powietrznych i morskich, identyfikacja zakażonych osób (z użyciem nowych technologii), kwarantanna osób podejrzanych o zakażenie i zakażonych, proaktywne wyszukiwanie osób zakażonych lub mających styczność z zakażonymi, zarządzanie zasobami przeciwepidemicznymi, edukacja społeczeństwa przy jednoczesnym zwalczaniu dezinformacji, negocjacje z innymi krajami i regionami, formułowanie polityki w odniesieniu do szkół i opieki nad dziećmi oraz pomoc dla przedsiębiorstw.
O potrzebie stworzenia w Polsce podobnej instytucji Zespół pisał w marcu 2021 (Stanowisko 13: „Lekcje z pandemii”). Niestety, do dziś nie podjęto w tym kierunku żadnych działań. Na to nakładają się braki kadrowe w instytucjach związanych w kontrolą epidemii i słabe monitorowanie wynikające z chaotycznego sposobu budowania systemów informacyjnych.
Kolejnym przykładem odpowiedzialnego postępowania władz tajwańskich było opracowanie strategii komunikacyjnej skierowanej do wszystkich grup obywateli, wykorzystującej dostępne kanały komunikacji i różnorodne narzędzia – państwo zatrudniło nawet komików do tworzenia humorystycznych komunikatów i memów, za pomocą których przekazywano rzetelne informacje oraz decyzje władz. Nadrzędnym celem takich działań było informowanie i edukowanie społeczeństwa przy jednoczesnym zwalczaniu dezinformacji.
Ważnym czynnikiem odpowiedzialnym za sukces Tajwanu w radzeniu sobie z pandemią jest powszechne przekonanie Tajwańczyków, że przestrzeganie obostrzeń i postępowanie zgodnie z rekomendacjami władz służy nie tylko ochronie samego siebie i najbliższych, ale całego społeczeństwa. Ta troska o innych sprawia, że regulacje są traktowane jako uzasadnione. Kiedy ludzie troszczą się o siebie nawzajem łatwo wykorzystać potencjał tkwiący w społeczności – jej zasoby i zdolności. Razem możemy więcej i lepiej. Tej troski, a tym samym działania na rzecz innych w Polsce zabrakło – piszą członkowie Zespołu ds. COVID-19 przy Prezesie PAN. I kończą apelem: Rygorystyczne przestrzeganie zasady MDDW (maseczki, dystans, dezynfekcja, wietrzenie) dotyczy nie tylko naszego własnego dobra, ale i dobra współobywateli. Troszcząc się o siebie, troszczymy się też o innych.
Pełna treść stanowiska nr 26 znajduje się na stronie Polskiej Akademii Nauk.
grafika: freepik
FACEBOOK
PO PROSTU NAUKA
INSTAGRAM
LINKEDIN
YOUTUBE
FLICKR
BIP
