„Nauka dla lepszego życia w przyszłości” – tak brzmi nazwa kategorii, w której Sonia Trojan – doktorantka na Wydziale Lekarskim UJ CM – otrzymała tytuł „Naukowiec Przyszłości”. Nagroda to wyraz uznania za działania podjęte w ramach realizacji projektu, którego efekty w przyszłości mogą pomóc w opracowaniu terapii zmniejszających progresję czerniaka złośliwego.
Sonia Trojan jest absolwentką Wydziału Chemii na Uniwersytecie Jagiellońskim (2014), a obecnie doktorantką na Wydziale Lekarskim UJ CM. Swoją pracę doktorską realizuje w Katedrze Biochemii Lekarskiej. W 2019 roku rozpoczęła dodatkowo naukę w ramach dwuletniego programu dla doktorantów w języku angielskim „Interdisciplinary PhD Programme”.
W czasie studiów magisterskich oraz doktoranckich odbyła staże naukowe w Université de Lorraine/CNRS (Nancy, Francja) oraz Centre de Biophysique Moléculaire/CNRS (Orleans, Francja).
Projekt doktorantki UJ CM, który doceniła kapituła nagrody „Naukowiec Przyszłości” nosi tytuł „Znaczenie inhibicji nowotworowo specyficznych izoenzymów PFK-II (PFKFB3 i PFKFB4) w przełamywaniu oporności na inhibitory BRAF w terapii czerniaka złośliwego” i realizowany jest od 2019 w ramach konkursu „Preludium” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki.
Jego celem jest określenie znaczenia nowotworowo specyficznych izoenzymów fosfofruktokinazy-II w progresji czerniaka złośliwego (z uwzględnieniem roli niskotlenowego środowiska rozwoju guza) oraz próba zrozumienia znaczenia ich ko-ekspresji dla celów terapeutycznych.
Dane uzyskane w ramach badań pozwolą odpowiedzieć na pytanie, czy celowanie w specyficzne dla nowotworu izoenzymy fosfofruktokinazy-II (PFK-II) może prowadzić do zahamowania szybkości glikolizy, a w konsekwencji do osłabienia wzrostu czerniaka oraz przełamania oporności powstającej w wyniku terapii inhibitorami BRAF. Charakterystyka ekspresji PFKFB3/4 u pacjentów z czerniakiem oraz zrozumienie roli ko-ekspresji tych izoenzymów w biologii złośliwego czerniaka mogą znacząco przyczynić się do opracowania nowych strategii terapeutycznych ukierunkowanych na metabolizm glukozy, a tym samym najprawdopodobniej zmniejszających progresję tego wysoce śmiertelnego nowotworu.
Tytuł "Naukowiec Przyszłości" przyznawany jest przez Centrum Inteligentnego Rozwoju i wyróżnia innowatorów i inwestorów, osoby i organizacje, których sposób działania i myślenia wpływa na inteligentny i zrównoważony rozwój życia społeczeństwa i gospodarki.
Wręczenia nagród tegorocznej edycji konkursu nastąpi podczas Forum Inteligentnego Rozwoju, które odbędzie się w dniach 26-29 września w Toruniu.