Szpital Uniwersytecki: pierwszy w Polsce zespół świadczący pomoc psychoterapeutyczną dla chorych na cukrzycę typu 1

- Pacjenci, którzy chorują na cukrzycę to bardzo wrażliwa, delikatna grupa osób. Przez całe życie muszą stale kontrolować swoje funkcjonowanie i poziom cukru we krwi. Nie ma od tego ucieczki. W efekcie wiele osób zmagających się z chorobą ma zaburzone poczucie własnej wartości i niską samoocenę  – opowiada dr n. med. Katarzyna Cyranka, kierownik Zespołu.

Choroba może także powodować lęk przed wykluczeniem społecznym, co w konsekwencji może prowadzić do trudności emocjonalnych. Sytuacja robi się jeszcze bardziej skomplikowana, gdy cukrzycy towarzyszą zaburzenia psychiczne (lękowe, odżywiania, afektywne, osobowości), a objawy obu schorzeń wchodzą w interakcje.

– Diabulimia to bardzo charakterystyczny rodzaj zaburzeń odżywiania, w którym pacjentki wzmagają napady bulimiczne manipulacją dawek insuliny i poziomu cukru. Równie niebezpieczna jest anoreksja w przebiegu cukrzycy typu 1, w której pacjentki odstawiają insulinę by błyskawicznie schudnąć, a w efekcie grozi im dekompensacja metaboliczna zagrażająca ich życiu -  tłumaczy dr n. med. Katarzyna Cyranka. – Mamy również grupę pacjentów z powikłaniami cukrzycowymi, którzy w związku z nimi przeżywają depresję i wyrzuty sumienia, że nie udało im się zapobiec rozwojowi choroby. Problemy dotykają nie tylko chorego na cukrzycę, ale także całą jego rodzinę – partnerów, rodziców i dzieci.

Okres pandemii Covid-19 stał się dla nich dodatkowym obciążeniem psychicznym. Chorujący na cukrzycę typu 1 – oprócz codziennych problemów zdrowotnych – zaczęli obawiać się, co stanie się, gdy będą musieli zmienić dotychczasowy sposób funkcjonowania, w jaki sposób ewentualne zachorowanie na Covid-19 wpłynie na przebieg cukrzycy.

– Impulsem do rozpoczęcia opieki psychologicznej stał się okres pierwszego lockdownu. W momencie, kiedy Szpital Uniwersytecki został przekształcony w szpital jednoimienny, okazało się, że pacjenci, którzy byli w długoletnich relacjach ze swoimi lekarzami diabetologami, mogą utracić z nimi kontakt, bo część lekarzy została oddelegowana na oddział covidowy – wspomina dr Cyranka i jednocześnie tłumaczy, jak ważną funkcję dla chorego spełnia taka relacja. – Ten kontakt sam w sobie ma znaczenie. Daje poczucie bezpieczeństwa, stałości, możliwości skonsultowania w każdej chwili z kimś, kto zna dokładnie sytuację pacjenta. Gdy go zabrakło, pacjenci zaczęli dzwonić z różnymi lękami, np. że z powodu pandemii umrą, ponieważ nie otrzymają na czas insuliny, albo że coś stanie się ich lekarzom.

To wszystko zadecydowało o powołaniu pierwszego w Polsce wielospecjalistycznego zespołu psychologiczno-diabetologicznego oferującego pacjentom z cukrzycą nie tylko konsultacje i diagnostykę zaburzeń psychicznych towarzyszących cukrzycy, ale także stwarzający możliwość uczestnictwa w wielomiesięcznej grupie psychoterapeutycznej, w której leczenie uwzględnia oba schorzenia. Powstał on we współpracy specjalistów z Oddziału Klinicznego Chorób Metabolicznych oraz Oddziału Klinicznego Psychiatrii Dzieci, Młodzieży i Dorosłych, przy wsparciu Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.  

– Odzew był bardzo duży. Część pacjentów ucieszyła się, że nareszcie może opowiedzieć o swoich trudnościach psychologicznych z samą cukrzycą. Mówili, że nawet jeśli chodzili na psychoterapię, nie czuli się rozumiani, ponieważ ich problemy były tak specyficzne –  mówi dr Cyranka.  – W przypadku współwystępowania choroby przewlekłej, jaką jest cukrzyca typu 1, leczenie zaburzeń psychicznych wymaga zastosowania technik i odpowiedniej wiedzy klinicznej, uwzględniającej także specyfikę choroby przewlekłej, zwłaszcza w przypadku psychoterapii – tłumaczy.

Zespół jest dostępny w każdy poniedziałek pomiędzy godziną 9 a 13. Pacjenci mogą się zgłaszać bez skierowania, natomiast obowiązuje wcześniejsza rejestracja telefoniczna (664-680-001:. 

W skład zespołu terapeutycznego wchodzą:

• dr n. med. Katarzyna Cyranka – kierownik zespołu, psycholog kliniczny, certyfikowany psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, certyfikowany Psychoanalityk Jungowski, adiunkt w Katedrze Psychiatrii UJ CM, starszy asystent w Klinice Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie;
• lek med. Andrzej Juryk – specjalista psychiatrii, starszy asystent w Klinice Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, asystent w Katedrze Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Jagiellońskiego - Collegium Medicum, uprawniony do prowadzenia psychoterapii pod superwizją;
• mgr Magdalena Byrczek – psycholog kliniczny, ukończyła całościowe szkolenie w Krakowskim Centrum Psychodynamicznym uzyskując uprawnienia psychoterapeutyczne. Doświadczenie zawodowe zdobywała, pracując na oddziałach zaburzeń psychicznych osób dorosłych i oddziałach somatycznych (m.in. Oddział Kliniczny Chorób Metabolicznych Szpitala Uniwersyteckiego, obecnie Oddział Leczenia Zaburzeń Emocji i Nastroju);
• mgr Dominika Sarna-Palacz– absolwentka psychologii stosowanej Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończyła całościowe szkolenie uprawniające do wykonywania zawodu psychoterapeuty ze szczególnym uwzględnieniem terapii rodzin oraz Studium Socjoterapii i Treningu interpersonalnego. W trakcie szkolenia specjalizacyjnego z psychologii klinicznej ze szczególnym uwzględnieniem psychologii klinicznej chorób somatycznych;
• mgr Teresa Żuchowicz – certyfikowany superwizor Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego;
• prof. Tomasz Klupa – konsultant merytoryczny ds. diabetologii;
• prof. Dominika Dudek – konsultant merytoryczny ds. psychiatrii.

Powrót