Z przyjemnością przedstawiamy drugi numer „Przeglądu Lekarskiego – Jagiellonian Medical Review” zawierający interesujący zbiór prac oryginalnych, artykułów przeglądowych oraz wyjątkowy obraz kliniczny. Publikacje te poruszają aktualne zagadnienia z zakresu medycyny transfuzjologicznej, zdrowia kobiet, obrazowania w kardiologii, urologii oraz diagnostyki stanów nagłych.
Numer otwiera artykuł oryginalny autorstwa Lizoń i wsp. oceniający częstość występowania przeciwciał anty-HLA u dawców krwi, którzy wcześniej byli narażeni na kontakt z obcymi antygenami w wyniku ciąży lub transfuzji. Autorzy wykazali wysoką częstość obecności tych przeciwciał w narażonej populacji, podkreślając konieczność standaryzacji metod diagnostycznych i postulując dalsze badania nad ich znaczeniem klinicznym w kontekście skuteczności przetoczeń.
W kolejnym artykule oryginalnym Trojnarska i wsp. analizują ciążę jako szansę na wczesne wykrycie raka szyjki macicy, szczególnie u kobiet nieregularnie poddających się badaniom przesiewowym. Autorzy, badając grupę skierowaną na kolposkopię, identyfikują kluczowe czynniki ryzyka nieprawidłowych wyników cytologii, takie jak zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) i palenie tytoniu. Wyniki te podkreślają znaczenie spersonalizowanej opieki okołoporodowej i kontroli poporodowej, a także konieczność czujności histopatologicznej w trakcie ciąży, nawet gdy ryzyko progresji do nowotworu jest niskie.
W bieżącym numerze znajduje się również obszerny artykuł poglądowy Żarczyńskiego i wsp. poświęcony rosnącej roli tomografii komputerowej serca w diagnostyce przewlekłych zespołów wieńcowych. Artykuł omawia innowacje, takie jak wyznaczanie rezerwy przepływu wieńcowego (FFR) na podstawie TK, obrazowanie perfuzji w obciążeniu oraz wskaźnik tłumienia tkanki tłuszczowej (FAI), które pozwalają na wcześniejszą i dokładniejszą stratyfikację ryzyka. Autorzy umieszczają te osiągnięcia w kontekście najnowszych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, oferując perspektywę ukierunkowaną na rozwój nieinwazyjnej diagnostyki kardiologicznej.
Następnie prezentujemy artykuł Michalik i wsp., będący przeglądem poświęconym zwężeniu (stenozie) zastawki aortalnej (AS) – najczęstszej wadzie zastawkowej w populacji osób starszych. Autorzy przedstawiają porównanie chirurgicznej wymiany zastawki aortalnej i przezcewnikowej implantacji zastawki aortalnej, oparte na danych z badań klinicznych. W dobie starzejącej się populacji konieczne staje się indywidualizowanie podejścia terapeutycznego. Artykuł podkreśla znaczenie wielodyscyplinarnego i zorientowanego na pacjenta podejmowania decyzji w leczeniu AS.
W szerokim przeglądzie tematycznym Szymański i wsp. analizują narastający problem kamicy układu moczowego, omawiając jej wieloczynnikową patofizjologię, nowoczesne metody diagnostyczne oraz aktualne strategie leczenia. Przy wskaźnikach nawrotów sięgających 60% i rosnącej globalnej zapadalności, autorzy akcentują znaczenie profilaktyki, minimalnie inwazyjnych metod leczenia oraz indywidualizacji opieki, mających na celu ograniczenie długofalowych konsekwencji zdrowotnych i ekonomicznych.
Numer kończy unikatowy obraz kliniczny autorstwa Czerwiec i Sobczyk, przedstawiający przypadek pacjenta z rozwarstwieniem aorty typu A (według klasyfikacji Stanford), powikłanego tamponadą serca i udarem niedokrwiennym. Diagnozę postawiono przed przyjęciem do szpitala, z wykorzystaniem ultrasonografii przyłóżkowej- point-of-care (POCUS). Opis ten uwypukla potencjał umiejętności ultrasonograficznych u ratowników medycznych oraz szybkiego i dostępnego obrazowania w ostrych stanach sercowo-naczyniowych.
Zachęcamy do zapoznania się z niniejszymi publikacjami, które dostarczają istotnych informacji klinicznych i stanowią punkt wyjścia do dalszych badań. Mamy nadzieję, że ten numer „Przeglądu Lekarskiego – Jagiellonian Medical Review” zainspiruje Państwa do własnych przemyśleń klinicznych, naukowych oraz ogromnego potencjału w codziennej praktyce zawodowej i działalności naukowej.
Zapraszamy do lektury – „Przegląd Lekarski – Jagiellonian Medical Review”, vol. 77, 2
