– Konsekwentnie inwestujemy w obszary kluczowe dla przyszłości Małopolski. Wybraliśmy projekty dotyczące rozbudowy infrastruktury badawczej, by nasze uniwersytety były miejscem, w których tworzy się innowacyjne technologie – mówi marszałek Łukasz Smółka.
Dwie nowe jednostki badawcze UJ CM, które powstaną dzięki otrzymanemu wsparciu – Laboratorium Biomedycznych Spektroskopii Aplikacyjnych (LBSA) (kwota dofinansowania: 11 832 184,88 zł) oraz Laboratorium Badań Wydolności Fizycznej i Energetyki Mięśni Szkieletowych Człowieka (kwota dofinansowania: 2 131 589,28 zł) – zagwarantują naukowcom możliwość prowadzenia badań na najwyższym światowym poziomie.
Laboratorium Biomedycznych Spektroskopii Aplikacyjnych
to przełomowa inwestycja w nowoczesną infrastrukturę badawczo-rozwojową, która znacząco wzmocni potencjał naukowy i innowacyjny regionu.
Unikalny charakter LBSA zapewni zintegrowany zestaw pięciu komplementarnych platform technologicznych umożliwiających prowadzenie zaawansowanych analiz chemicznych, strukturalnych i funkcjonalnych w pełnym zakresie skali – od poziomu makroskopowego, przez mikroskalę, aż po nanoskalę. Każda z platform została opracowana z myślą o synergicznym wykorzystaniu zaawansowanych metod analitycznych. Takie podejście umożliwia kompleksową, wielowymiarową charakterystykę próbek bez potrzeby ich znakowania czy chemicznej modyfikacji, co ma kluczowe znaczenie w kontekście badań klinicznych, biomedycznych i translacyjnych.
Zgodnie z założeniami projektu, LBSA będzie w pełni wykorzystywane na potrzeby działalności B+R, w tym opracowywania i wdrażania innowacyjnych rozwiązań w diagnostyce i terapii. Infrastruktura laboratorium została także zaprojektowana z myślą o otwartości na współpracę z przemysłem. Nowoczesna aparatura badawcza pozwoli na świadczenie specjalistycznych usług dla sektora farmaceutycznego, chemicznego i biotechnologicznego, wspierając tym samym transfer technologii oraz rozwój regionalnej gospodarki.
Projekt jest w pełni zgodny z założeniami regionalnej inteligentnej specjalizacji „Life Science”, obejmującej zdrowie, biotechnologię i zaawansowane technologie medyczne.
– Realizacja tej inwestycji zdecydowanie przyczyni się do wzrostu innowacyjności i konkurencyjności Małopolski w obszarze nauk o życiu, a także do wzmocnienia pozycji regionu jako wiodącego ośrodka badań biomedycznych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej – podsumowuje prof. Kołaczkowski.
Druga z inwestycji, która otrzymała unijne dofinansowanie, to budowa
które będzie działać w obrębie Katedry Fizjologii Wysiłku i Bioenergetyki Mięśni (KFWiBM) Wydziału Nauk o Zdrowiu UJ CM.
Laboratorium wyposażone będzie w nowoczesną specjalistyczną aparaturę naukową, w tym m.in.: aparatura do badania wydolności fizycznej człowieka (umożliwiająca przeprowadzanie prób wysiłkowych w warunkach terenowych), stanowiska do badania siły, mocy i aktywności mięśni człowieka, aparatura do badania funkcji mitochondriów mięśni, system do badania funkcji kognitywnych u osób w różnym wieku. Łączny koszt jej zakupu wynosi ok. 2,5 mln złotych.
Prace badawcze w Laboratorium Badań Wydolności Fizycznej i Energetyki Mięśni Szkieletowych Człowieka dotyczyć będą:
- fizjologicznych mechanizmów wysiłkowego zmęczenia mięśni szkieletowych,
- czynników determinujących kinetykę konsumpcji tlenu w wysiłku fizycznym oraz sprawności mechanicznej mięśni szkieletowych człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia sprawności bioenergetycznej mitochondriów oraz akumulacji metabolitów przemian energetycznych w mięśniach szkieletowych
- przebiegu adaptacji mięśni szkieletowych do treningu fizycznego, ze szczególnym uwzględnieniem biogenezy białek mitochondrialnych i znaczenia reaktywnych form tlenu w tym procesie,
- skutków obniżania się maksymalnej siły i mocy mięśniowej w procesie starzenia się w relacji do sprawności energetycznej mięśni szkieletowych.
W planach jest również opracowanie oferty dla przedsiębiorstw i partnerów społecznych dotyczących: przeprowadzania kompleksowej diagnostyki wydolności fizycznej sportowców według najlepszych światowych standardów w ramach współpracy z klubami i związkami sportowymi oraz prowadzenia badań nad usprawnianiem/ optymalizacją sprzętu sportowego (w tym odzieży i obuwia sportowego) w kierunku maksymalizacji osiągnięć sportowych.
Podejmowane zagadnienia badawcze wpisują się w regionalną inteligentną specjalizację – Nauki o życiu (Life Science) dotyczącą dziedziny „Aktywne, zdrowe życie i starzenie” oraz stanowią bezpośrednią realizację Strategii Rozwoju Województwa Małopolska 2030 zakładającą zwiększanie aktywności w zakresie badań i rozwoju (główne kierunki działań obszaru tematycznego „Gospodarka”, pkt. 1.3).
Wsparcie na utworzenie dwóch nowych jednostek pochodzi z programu Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021-2027 w ramach Priorytetu 1 Fundusze europejskie dla badań i rozwoju oraz przedsiębiorczości, Działanie 1.4 Infrastruktura badawcza sektora nauki, typ projektu A Infrastruktura badawcza sektora nauki.