Ułatwienia dostępu

Nowe perspektywy leczenia chorób nowotworowych

Kilka dni temu informowaliśmy o dofinansowaniu w wysokości ponad 25 mln złotych, jakie Agencja Badań Medycznych (ABM) przyznała UJ CM na realizację innowacyjnego badania, którego celem ma być opracowanie nowej terapii dla pacjentów z zaawansowanym rakiem rdzeniastym tarczycy. Wczoraj założenia projektu przedstawiono na zorganizowanej przez agencję konferencji prasowej. Uczelnię reprezentowała prof. Alicja Hubalewska-Dydejczyk, kierownik Katedry i Kliniki Endokrynologii UJ CM.

Grant został przyznany w ramach konkursu ABM na realizację niekomercyjnych badań klinicznych i eksperymentów badawczych w obszarze onkologii. Projekt zatytułowany „161Tb‐labeled Gastrin Analogue – A Novel Tool for Precision Treatment of Advanced Medullary Thyroid Cancer ‐ A Prospective Phase I/II (Acronym: MTC‐Tb)” realizowany będzie przez konsorcjum, którego liderem jest UJ CM. Kierownikiem projektu jest dr hab. Marta Opalińska z Katedry Endokrynologii Wydziału Lekarskiego UJ CM.

– Naszą ideą jest wspieranie najlepszych i najbardziej  innowacyjnych projektów, które zapewnią pacjentom dostęp do terapii, często w inny sposób nieosiągalnych. Wspieramy badania, które mają szanse na opublikowanie wyników w wiodących, opiniotwórczych czasopismach międzynarodowych i które wpłyną na to, że polska medycyna będzie widoczna na świecie. Polscy naukowcy pokazują, że ich pomysły są konkurencyjne na skalę światową. W ramach konkursu na niekomercyjne badania w onkologii obserwujemy dużą reprezentację projektów z zakresu diagnostyki obrazowej skupionych na wczesnym wykrywaniu nowotworów, na monitorowaniu terapii za pomocą AI i medycyny nuklearnej – mówił na wczorajszej konferencji prof. Wojciech Fendler, prezes ABM, podsumowując wyniki konkursu.

Pomimo postępu, jaki dokonał się w obszarze onkologii w ostatnich latach, zachorowalność na choroby nowotworowe rośnie z roku na rok, stanowiąc jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie.

Zgodnie z raportem Narodowego Instytutu Onkologii, ogólna umieralność spowodowana chorobami nowotworowymi w Polsce jest o 15% wyższa od średniej Unii Europejskiej i zmniejsza się wolniej niż średnia unijna. Powyższe analizy wskazują na potencjalne problemy w diagnozowaniu i w dostępie do skutecznego leczenia.

W obliczu alarmujących danych epidemiologicznych oraz wyzwań ekonomicznych dotyczących diagnostyki i leczenia chorób nowotworowych w Polsce, Agencja Badań Medycznych uruchomiła konkurs na niekomercyjne badania kliniczne i eksperymenty badawcze w obszarze onkologii, mający na celu poprawę sytuacji pacjentów onkologicznych, a w konsekwencji opracowanie nowoczesnych i skutecznych schematów diagnostycznych i terapeutycznych.

W ramach konkursu przyznano dofinansowanie 18 innowacyjnym projektom, na łączną kwotę blisko 550 mln zł.

Prof. Piotr Rutkowski, przewodniczący Rady ABM, Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie: W Europie Zachodniej ok. 40% badań klinicznych to badania niekomercyjne. Jeszcze kilka lat temu, przed 2019 r. niekomercyjne badania w Polsce stanowiły poniżej 2%. W tej chwili zbliżamy się do ok. 10%. Przed nami jeszcze długa droga, ale ta zmiana pokazuje, jak duży mamy potencjał intelektualny polskich badaczy. To nie tylko publikacje. To przede wszystkim nowe rozwiązania, które mogą zostać wdrożone do opieki zdrowotnej.

Spersonalizowane leczenie raka tarczycy. Projekt UJ CM

Rak rdzeniasty tarczycy  to rzadki nowotwór, który stanowi zaledwie 5% wszystkich przypadków raka tarczycy, ale odpowiada aż za 13,4% zgonów związanych z tą chorobą. W zaawansowanym stadium leczenie chirurgiczne często nie jest możliwe. Dostępne terapie zazwyczaj jedynie tymczasowo stabilizują chorobę, nie wpływając znacząco na długość przeżycia. Nowsze, skuteczniejsze leki działają tylko u pacjentów z określonymi mutacjami w genie RET, co oznacza, że większość chorych w zaawansowanym rakiem stadium choroby nadal pozostaje bez skutecznej terapii.

– Rdzeniasty rak tarczycy to w pewnym sensie nowotwór sierocy. W ciągu ostatnich 20-30 lat nie udawało się rozpoznawać pacjentów we wcześniejszej fazie choroby, a skuteczność jej leczenia nie uległa poprawie. Zastosowanie proponowanego przez nas radiofarmaceutyka w diagnostyce i terapii ma na celu zwiększenie skuteczności leczenia zaawansowanego rdzeniastego raka tarczycy – podkreślała prof. Alicja Hubalewska-Dydejczyk.

W ramach badania, w którym liderem jest Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, zostanie podjęta próba opracowania i wdrożenia nowatorskiej formy leczenia opartej na terapii celowanej molekularnie. Kluczowy dla jej opracowania jest fakt, że ponad 90% komórek raka rdzeniastego tarczycy wykazuje nadekspresję receptora dla gastryny (CCK2R). Otwiera to drogę do zastosowania radiofarmaceutków, które, wiążąc się w sposób celowany do receptora na powierzchni komórek nowotworowych, dzięki dostarczonemu promieniowaniu jonizującemu, selektywnie je niszczą.

Projekt realizowany będzie w konsorcjum  z Narodowym Centrum Badań Jądrowych, Narodowym Instytutem Onkologii im. Marii Skłodowskiej‐Curie – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział w Gliwicach oraz Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach.

Oczekiwanym wynikiem badania będzie opracowanie i pierwsze zastosowanie kliniczne terapii celowanej molekularnie dedykowanej pacjentom z zaawansowanym, nieoperacyjnym rakiem rdzeniastym tarczycy.

Zobacz również:

Na konferencji prasowej zorganizowanej przez Agencję Badań Medycznych przedstawiono wyniki konkursu na niekomercyjne badania kliniczne i eksperymenty badawcze w obszarze onkologii
Fot. ABM